December 1994 – november 1999
1995
De oprichtingsbijeenkomst van Wilde Weelde in Den Haag had bij de meesten van ons veel energie opgeleverd. Binnen vijf weken, 18 januari 1995, verscheen al de eerste Wilde Weelde-nieuwsbrief, waarin een studiedag “Afdichting van vijvers en andere waterpartijen”, op 8 februari a.s. in Ubbergen bij Nijmegen en de beide eerste vergaderingen van de activiteitencommissie en de p.r. commissie, op 1 respectievelijk 4 februari van dit jaar werden aangekondigd.
30 januari verstuurden we met enige bedenkingen de uitnodigingsbrief voor de studiedag “Vijverafdichting – zo natuur- en milieuvriendelijk mogelijk”. Onze bedenkingen groeiden met de dag vanwege het dreigende hoogwater in het Land van Maas en Waal. De geplande locatie, vml. klooster de Refter in Ubbergen, lag wel hoog en droog op de Stuwwal, maar we hoorden de verwijten al:
Beuningen en Ubbergen deels geëvacueerd en jullie maar kletsen over vijvers afdichten. Ramptoerisme, ongehoord! Toch even een risico nemen: er hadden zich al 37 mensen uit het hele land aangemeld, van ramptoerisme was geen sprake, in tegendeel, het was een pionieractiviteit in watermanagement en -beheersing op kleinste schaal! En de motivatie van iedereen was groot, er was zelfs geen tijd om naar het hoogwater te kijken! Wij wilden praktijkkennis en -ervaring uitwisselen met concrete projecten in ons achterhoofd, zoals bij ons b.v. op het Oaseterrein achter het klooster in Beuningen of in Utrecht in buurtnatuurtuin De Bikkershof, daar ging het ons om! En: vanuit je lokale, beperkte probleem een ‘globale’ oplossing zoeken.
Van 11-18 uur vonden er 4 dialezingen plaats met veel ruimte voor discussie, uitwisseling van ervaringen, boeken- en materiaaltafels, maar uiteraard ook het weerzien van oude vrienden en bekenden. Lunch tussendoor en hapje/drankje na zorgden voor een ontspannen sfeer op een fraaie plek. Voor de echte liefhebbers staat er in ons archief nog een klapper vol met een nuttig, praktisch verslag van alle lezingen en discussies, achtergrondmateriaal etc. ter verdieping. Een uittreksel van enkele bladzijden kun je hier lezen.
Samenvattend: de eerste echte studiedag van Wilde Weelde was een groot succes, heel verbindend en ontspannend. Het loont gewoon op stap te gaan, al zijn er soms risico’s te overwinnen!
In het Noordhollands Dagblad, milieubijlage Natuur & Tuin, 14 maart 1995, verscheen al tot ieders verbazing een hele krantenpagina over ‘’Wilde Weelde zoekt naar de relatie tussen plant, dier en mens” waarin Jos Groen uit Wervershoof onze belangen en wensen keurig uit de doeken deed. Dit hadden zelfs de grootste optimisten niet zo snel verwacht! Rob Leopold en Heilien Tonckens resp. hun kwekerijen, kwamen ook paginagroot in beeld. En ook verder ademde de bijlage een ‘natuurrijke tuinsfeer’ uit met op de voorkant de troostrijke lokroep “De tuin, teken van hoop in een verharde wereld”.
Midden in de zomer, in juli, verscheen de 2e nieuwsbrief, waarin de p.r. groep het eerste logo en een folder van de Kring Vakwerk Natuurrijke Omgeving Wilde Weelde aankondigde. Voor de late zomer, 24 augustus werd er vanuit Beuningen een excursie annex studiedag gepland in Nijmegen/Arnhem, thema: “Buurtgroen en het gebruik van afvalmateriaal in de tuin”. Voor het eerst werden er ook, via recentelijke contacten, Vlaamse collega’s van VESEL (Vereniging Ecologische Siertuin en Landschap) uitgenodigd. De activiteitengroep plande bovendien nog voor oktober een studiedag “Verantwoord gebruik van hout in de tuin” in Utrecht. En nog een bijzonder initiatief vanuit het landelijke secretariaat: een oproep, om op max. 2 bladzijden een bedrijfsportret -mocht een bestaande folder zijn- voor een nog te realiseren documentatiemap op te sturen. Als voorbeeld voegden we een uitgewerkt portret van Rob van der Steen bij. De gedroomde mappen wilden we dan aan zoveel mogelijk multiplicatoren, b.v. geschikte natuur- en milieu-informatiecentra voor een schappelijke prijs aanbieden. En de map moest snel te veranderen, te actualiseren zijn (via ons tijdschrift, maar ook door een hoezensysteem waarin teksten snel uitgewisseld zouden kunnen worden). Tja, andere tijden, uiteindelijk zou het nog maar ruim vijf jaar duren voordat websites gangbaar werden…
De Gelderse excursie, 24 augustus, tevens de eerste in Wilde Weelde-verband, werd een groot succes: midden in de zomerperiode 27 deelnemers, waaronder 4 Vlaamse collega’s, een zeer gevarieerd programma, mooi weer, uitstekende rondleiders, ontspannen sferen. Bekijk hier de fotoserie van Paul van Eerd.
En het eerste volledige kalenderjaar van Wilde Weelde was nog niet ‘rond’: 18 november organiseerden we de tweede studiedag van de jonge Kring in Utrecht, “Verantwoord gebruik van hout in de tuin” in de passende entourage van een lemen gebouw met vegetatiedak en veel verantwoord hout in de milieuvriendelijke buurt Het Groene Dak. 37 deelnemers, en ook deze keer twee Vlaamse collega’s. Lees hier het verslag van Judith Schuil in het winternummer van Oase 1995.
Blijft nog te vermelden: het eerste jaarverslag met een aardig verslag van de excursiedag op 24 augustus in Arnhem/Nijmegen en de uitnodiging voor de eerste jaarvergadering van Kring Wilde Weelde, 27 + 28 januari 1996, in het natuurvriendenhuis De Hondsrug in Noordlaren op de grens van de provincies Groningen en Drenthe.
1996
We hadden voor de jaarvergadering in Noordlaren, al zeggen we het zelf, een heel aantrekkelijk programma in de aanbieding: drie kanjers uit het noorden die hun bedrijf voorstelden, heerlijke omgeving en buiten lag sneeuw, en iedereen natuurlijk benieuwd naar dat nieuwe clubje. 35 deelnemers die naar het hoge noorden trokken: gehoopt hadden we dit, maar dan moet het ook maar gebeuren vanuit een adressenlijst die nauwelijks groter was dan 35! Het mooie van deze opstart was natuurlijk ook dat er een sfeer en stemming gezet was die tot op de dag van vandaag door resoneert. Lees hier anderhalf pagina’s van het verslag in nieuwsbrief 3 van Kring Wilde Weelde!
De volgende jaarvergadering werd voor de zekerheid ook al gelijk maar vastgesteld: 14 + 15 december in het Zeehuis in Bergen aan Zee, een van de toplocaties van de natuurvriendenhuizen in Nederland. En ook de eerstvolgende activiteit werd al in Noordlaren bedacht: we bleven in het noorden, Henk Pleiter uit Dwingeloo bood aan om zaterdag 25 mei zijn ontwerp- en aanleg’wereld’, hun kwekerij, amfitheaters etc. te laten zien.
Met het aprilnummer van ‘Grasduinen’ verscheen een klein (14×11 cm) kwekerijgidsje, full-color, hoogglans, van 30 blz. met korte informatie over ‘’bijzondere kwekerijen” in Nederland en Vlaanderen, waaronder ook alle wildeplantenkwekerijen én aandacht voor Wilde Weelde bij een veel grotere kring mensen. Echt een juweeltje!
In die tijd verzonden wij ook een eerste persbericht naar ruim 30 redacties van tuin- en natuurtijdschriften e.d. De Levende Natuur, Groen, ZOZ, Tuin & Landschap (met een interview in onze tuin), Stichting Aardewerk reageerden al gauw en zorgden met signalementen voor groeiende naamsbekendheid in het ‘groen-ecologische wereldje’.
De excursiedag naar Dwingeloo vond een week later plaats dan oorspronkelijk gepland, op 1 juni 1996. Een dag wandelen door een keuze uit ontwerpen en realisaties van Henk Pleiter, luisteren naar een verhaal van partner Gerda Noordam in een door Henk ontworpen en aangelegd natuurrijk amfitheater, hun plantenkwekerij Arnica in Dieverbrug, etc. Judith Schuil heeft een verslag van deze ‘verrukkelijke dag’ geschreven. Wij verspreidden dit verslag, samen met nieuwsbrief 4 en een volgende uitnodiging voor een excursie op 4 augustus.
De volgende excursie vond drie maanden later, op 6 september plaats in Amsterdam, thema: water en blauwe verbindingen (zie aankondiging in nieuwsbrief 4, blz. 3 en 4). Zij werd georganiseerd door twee actieve leden van de Vakgroep Heemtuinbeheer, werkzaam in de heemtuin in het Amstelpark – Pieter van Balkum – en natuurtuin De Wiedijk in Amsterdam-Osdorp – Ruud van Kempen. Zij nodigden destijds de leden van Wilde Weelde uitdrukkelijk ook voor deze dag uit. Dit was niet de enige noviteit op deze dag: voor de eerst keer geen wandelexcursie of carpoolen, maar een echte fietsexcursie door en langs de randen van de hoofdstad.
Begin oktober is het ons gelukt de documentatiemap “Portretten en adressen van kleinschalige bedrijven en organisaties die kunnen helpen bij de realisatie van een natuurrijke tuin” samen te stellen en met de verkoop te starten. In de eerste editie konden we 40 bedrijfsportretten, waarvan 5 in Vlaanderen, aanbieden. Zeker een verdubbeling van de beginsituatie eind 1994! Lees hier het voorwoord, de inhoudsopgave, het colofon en 5 voorbeeldportretten.
28 oktober meldden Judith Schuil en Rob van der Steen opgelucht, dat de Houtsyllabus klaar was, in 50-voud gekopieerd, waarvan al 40 verkocht cq. pro deo (9) verspreid waren onder liefhebbers. Rob meldde ook dat hij voor een ‘kleine lezing’ over het thema ‘’Verantwoord houtgebruik in tuin en landschap’’ uitgenodigd was door De Kleine Aarde: kringen in het water…
28 november verstuurden we de uitnodiging voor de 2e jaarvergadering van Kring Wilde Weelde. Waarom we de jaarvergadering al medio december plaats lieten vinden in Bergen aan Zee is ons niet meer bewust. Was het populaire Zeehuis verder volgeboekt?? In ieder geval vond die tweede jaarvergadering ook nog in 1996 plaats. Wat een jaar!!
14 + 15 december kwamen we dus in Bergen aan Zee voor de 2e jaarvergadering van Kring Wilde Weelde bijeen. Dagindeling, programma en onderlinge sfeer leken sterk op Noordlaren, de locatie op zich, de ligging aan zee, zorgde voor voldoende verandering. En uiteraard gunden we dit keer de Noordhollandse bedrijven ruimte en tijd voor presentaties in hun eigen provincie.
1997
Vroeg in het jaar hadden we vanuit het secretariaat de behoefte de Wilde Weelde ontwikkeling en mogelijke perspectieven op een rij te zetten en intern te verspreiden. Achteraf gezien blijkt dat exact halverwege de 6 jaar die wij eindverantwoordelijk waren voor de voorbereiding en de ontwikkeling van Kring Wilde Weelde tot uiteindelijke verzelfstandiging als vereniging. En meer praktisch riepen we 23 januari ook al de in Bergen geformeerde steungroep op voor de eerste bijeenkomst in Beuningen, 12 februari.
In de eerste nieuwsbrief die in dit jaar verscheen, op 19 februari, berichtten we over het Wilde Weelde Weekend in Bergen aan Zee, deelden een hele pagina vragen en oproepen mee en vermeldden alvast 5 activiteiten die voor dit jaar gepland waren.
Op 26 maart kwam er in Beuningen een klein groepje Wilde Weelde-leden (7) bijeen om over de – soms lastige – financiële kanten van het Wilde Weelde-werk te praten. Geen probleem, het kleine aantal, integendeel: hierdoor kreeg iedereen ruimschoots de gelegenheid eigen ervaringen aan die van anderen te toetsen en knelpunten voor te leggen en te bespreken. “Dat je zo leuk over zo’n vervelend onderwerp kunt praten”, vatte Hasan Gadellaa het tenslotte bij de evaluatie samen.
Op 19 en 20 april maakten Wilde Weelde-leden met een bescheiden informatiekraam voor het eerst op zich attent tijdens de tuinmarkt van de Kleine Aarde in Boxtel en de informatiedag van Ouwehands Dierenpark in Rhenen.
26 juni bezochten we op aanraden van Wilde Weelde-lid Ton van Kemenade de ecologische tuin van zijn vriend Leo Coppus in het Noord-Limburgse Horst. Uit een hele geordende boerenhof ontwikkelde deze kunstdocent hier naar eigen zeggen een ‘schijnbaar ordeloze doolhof’. De groep excursiegangers van Wilde Weelde wist wel raad met deze verrassend aangename, creatieve tuin.
Eveneens nog in deze zomer, 19 juli, bezochten 12 mensen De Bolderik, het bedrijf van Jos Groen op zijn land in de Wieringermeer, en zijn kwekerij in Onderdijk. Een boottocht over het Egboetswater en de Grote Vliet, een wandeling langs het IJsselmeer-vooroeverproject en een spontaan bezoek aan een natuurrijke tuin van een vrijwilliger hoorden ook nog bij het rijke programma. Lees meer over de 3 activiteiten in nieuwsbrief 6.
In de herfst gunde Natuurmonumenten ons ruimte voor een ‘tuinpaviljoen’ tijdens twee pilots voor toekomstige Regionale ledendagen. In Drachten, De Lawei en in Rotterdam, in De Doelen bemensten vrijwilligers van o.m. Wilde Weelde de door Gerd van Helden uit Haren ontworpen stand “Natuur in je eigen tuin”. Dit werd in november en december 1997 de opstart van deelname aan meer markten van Natuurmonumenten in 1998 en andere publiciteitsacties van grotere natuur- en tuinorganisaties waar Kring Wilde Weelde haar vleugels wilde uitslaan.
Op 22 november vond er een studiedag “Bestrijdingsmiddelen (voorkomen)” in De Refter in Ubbergen plaats, georganiseerd door de activiteitengroep o.l.v. Marleen van Tilburg en Rob van der Steen. Met de uitnodiging verstuurden wij ook een samenvatting van 4 tijdschriftenartikelen over de Wilde Weeldeleden Guurtje Kieft in de Vruchtbare Aarde, Hans Carlier in Thuis cq. Willy & Marianne in de Oasetuin over de netwerken van Stichting Oase in Tuin & Landschap en een algemener artikel in Jonas over ‘natuurlijk tuinieren’.
Het aantal leden van Wilde Weelde was intussen gegroeid naar 34 én 17 aspirantIeden. In dit 3e volledige kalenderjaar van Wilde Weelde groeide de wens naar verzelfstandiging sterk. Rond de jaarwisseling kreeg dit al weer meer gestalte: vanuit het secretariaat in Beuningen werd een kort jaarverslag verzonden, vanuit het Utrechtse – een werkgroepje bestaande uit Margrit Bos, Peter Peels, Judith Schuil en Rob van der Steen – werd de uitnodiging voor de 3e jaarvergadering van Kring Wilde Weelde voorbereid en verstuurd. De bijeenkomst zou ook centraal gelegen in Bennekom plaatsvinden en wel 10 en 11 januari 1998 in het ‘’prachtige NIVON-huis De Bosbeek”. Al in de eerste alinea van deze uitnodiging werd de wederzijds gewenste transitie aangekondigd: Marianne en Willy zouden zich zoetjes aan terugtrekken, het fundament voor een formelere vereniging zou gelegd moeten worden. Een veel grotere verandering kondigde zich -nog zeer onopvallend- aan bij het einde van pagina 3: Jeroen Gigengack zou een eerste korte uiteenzetting over ‘internet’ verzorgen…
1998
In haar verslag van de jaarvergadering van Wilde Weelde in Bennekom (30 deelnemers) vertelde Marianne halverwege dat de sfeer, als altijd, zo levendig was, dat het door Peter Peels voorbereide animatiespelletje gerust kon vervallen. Verder in deze 6e nieuwsbrief: 6 bedrijfsportretten (bij de enquête favoriet van iedereen), uitslag enquête, besluitenlijst bijeenkomst voorbereidingsgroepje, doelstellingen nog eens scherp tegen het licht houden i.v.m. toekomstige vereniging, secretariaat voorlopig nog in Beuningen, flinke activiteitenlijst (1 blz.!). Op deze derde jaarvergadering waren er, tot ons groot plezier, ook nog mooie voornemens: er werden, als dank voor alle steun uit Beuningen, Wilde Weelde-werkdagen in de Oasetuin afgesproken!
4 april was er de eerste werkdag van Wilde Weelde-leden die een dag wilden helpen in de Oasetuin. Inzaai van bijzondere graansoorten, jonge bosgedeelten onderhouden, een hoge haagbeukenhaag snoeien, 2 buxusbollen in de beeldentuin vormsnoeien en de helft van de inrichting van de nieuwe voortuin van Stichting Oase werden gerealiseerd! Hartelijk dank, Guurtje Kieft, Josie Dubbeldam, Niseem Waalkens, Jos Groen, Hans Carlier, Pieter de Koning, Louis van Wegen, Rob van der Steen, Titus Schütz, Johan Kollen, Bas Slatman, Lies Kipp (stagiaire bij Rob) en Melvin (werkzaam bij van Kemenade Tuinen). Ook op 27 juni (Bas en Pieter, tuinwerk) en 17 oktober (afronding voortuin) kwam er weer ‘vrijwillige energie’ naar Beuningen. Later in het jaar kwamen De Twee Heren, Barry Bimmerman en Jan de Vries uit Grootebroek (Noord-Holland) de gigantische heggen en hagen in onze tuinen snoeien. Daar maakten zij jarenlang een soort bedrijfsuitstapje van, soms ook wel ondersteund door een stagiaire. Een ‘duurzame’ benadering waar we hen heel dankbaar voor waren!
24 mei vond er een gedenkwaardig feest in het heempark in Den Haag-Madestein plaats, ter gelegenheid van het 21-jarig bestaan van het park. Bezielende organisator: Nico Kolthek, heemparkbeheerder, maar tevens ook ecologisch hovenier met een eigen bedrijf. Zie ook het verslag in Oase 2-1998.
De excursiedag van dit jaar bracht Wilde Weelde-leden 6 juni naar Drenthe, Het Land van Weldadigheid. Wilde Weelde-leden Ted Beets, Henk Pleiter en de boomkwekers Alfred en Gerda Vijn presenteerden in Frederiksoord hun modeltuinen. Daarna gingen we naar Wilhelminaoord, waar we de biologische boomkwekerij van Gerda en Alfred Vijn bezochten incl. een verhaal van Francis Schennink over de stand van zaken in de biologisch-dynamische boomteelt. Prachtige finale op een heel leuke dag: Henk Pleiter móest ons nog een vindplek van Arnica montana bij Wapserveen laten zien. Heerlijk!
Eveneens op 6 juni vond de regionale ledendag van Natuurmonumenten in vier provincies plaats: Marianne van Lier, Marc Houben en Martin Stevens vertegenwoordigden de ‘Oasewereld’ in Bezoekerscentrum Brunssumerheide in Limburg. Een druk bezochte familiedag met veel aandacht voor het natuurvriendelijke tuinieren, ook interessant voor kinderen.
Op 20 juni bezochten we in Alkmaar, volkstuincomplex De Rekere, de fraaie natuurrijke volkstuin De Zonnetuin van Wilde Weelde-lid Guurtje Kieft. En natuurlijk kwamen we daar Jos Groen met plantenkraam en Erik Griek met wilgenvlechtschermen tegen!
29 augustus nodigde Gerd van Helden van De Natuurtuin in Haren (Gr.) ons uit voor een bedrijfsbezichtiging. Na koffie en cake volgde een rondleiding door zijn ruime natuurtuin rondom een sfeervolle boerderij, zijn depôt met verantwoord hout voor de tuin, een dierenwei, omgeven door hekwerk van Tamme kastanjehout en belandden we uiteindelijk in zijn eigen kwekerij. Na een stevige lunch bezochten we ook nog, op wandelafstand, drie door hem aangelegde tuinen. Na de vele presentaties op de jaarvergadering bevielen ons de live bezichtigingen in het noorden, Drenthe en Groningen, prima!
En dan was er nog net op de valreep van 1998, 19 en 20 december, de 4e jaarvergadering van Kring Vakwerk Natuurrijke Omgeving Wilde Weelde, deze keer in het NIVON-huis in Hall (bij Zutphen), dichter bij huis voor de Gelderse en Overijsselse leden. 31 aanmeldingen kwamen binnen bij het secretariaat. Voor ons beiden begon op deze bijeenkomst een proces van afscheid nemen en taken en materiaal overdragen, die pas in de herfst 1999 voorgoed zou eindigen. Ook de inhoud van de bijeenkomst was vooral gericht op de formatie en het op gang brengen van een zelfstandige vereniging.
1999
Achter de schermen, tijdens enkele vergaderingen, zijn ondertussen de statuten voor Vereniging Wilde Weelde bij de Beuningse notarissen Frieling & Woldendorp beland en 29 januari om 14 uur verwachtte de notaris Heilien Tonckens en Marleen van Tilburg, resp. voorzitter en secretaris van de nieuwe vereniging ‘ten kantore voor het tekenen van de akte’. Om die dag nog zinniger en aantrekkelijker te maken hebben we het hele bestuur gelijk maar voor een eerste bijeenkomst in Beuningen uitgenodigd. Na de gang naar de notaris was er champagne, taart, en ook een stevige vergadering van het eerste bestuur van 15-19 uur – naast Heilien en Marleen waren daar nog Josie Dubbeldam, Nico Kolthek, Bas Slatman, Rob van der Steen en Martin Stevens bij aanwezig. Daarna hadden wij, samen met Karim en Diny nog voor een lekkere maaltijdsoep gezorgd. En hier sluit dus formeel de ‘informele’ periode van Kring Wilde Weelde – intussen weten we gelukkig dat de formele periode van Wilde Weelde al decennia lang in velerlei golven vaak even dynamisch, innoverend en vrijzinnig verliep als in de eerste 5 jaar van bruisend pionieren.
Uiteindelijk duurde het nog tot 17 november tot er, tijdens de eerste bestuursvergadering in Kortenhoef sprake was van een volledige zelfstandigheid van Vereniging Wilde Weelde: Marlies Huijzer en haar partner Martin Stevens hadden in de zomervakantie de knoop doorgehakt en zich bereid verklaard, de secretariaatsfunctie van Willy en Marianne over te nemen. Diny Tebarts hielp Marianne nog verdienstelijk bij het secretariaatswerk t/m de zomer van 1999. Voor ons was het een grote opluchting en naast al ons andere werk ook hard nodig dat we de verantwoordelijkheid voor vereniging Wilde Weelde eindelijk helemaal konden overdragen. Dat gebeurde op 21 september letterlijk toen Marlies en Martin de stapels ordners en andere spullen van het secretariaat, inclusief voorraden voor de documentatiemappen, meenamen naar Kortenhoef.
Ter afronding nog een citaat uit de eerste folder van Vereniging Wilde Weelde: “Wilde Weelde heeft nog steeds een nauwe band met Stichting Oase en er vindt regelmatig uitwisseling van ideeën plaats. Veel leden steunen ook de Stichting Oase op meerdere fronten.”
Kijk hier voor recente informatie over Vereniging Wilde Weelde!