Van 1 t/m 8 maart 2017 in de hoofdstad Lissabon
Woensdag 1 maart: Al vroeg op de boot van Texel naar Den Helder (7 uur) en dan met de bus en de trein helemaal volgens het boekje al om iets voor 9 uur op Schiphol. Ondanks extra strenge controle toch nog meer dan genoeg tijd voor verdiende gebakjes en koffie – want Willy werd 64! Marianne lukte het zelfs nog om op het vliegveld een heel toepasselijk cadeautje te kopen: een moderne reisgids voor Lissabon!
En ook in Lissabon kwamen we volgens plan, 14.20 uur, aan. Het wachten op koffer en rugzakken duurde net iets te lang. Maria Madalena, Airbnb-host die ons bij het vliegveld zou komen ophalen, was nog wat opgehouden op haar werk én moest ook nog de auto van haar zus lenen… 1000 excuses. Maar zij reed vervolgens via een sluiproute heel snel naar haar woning en tijdens die vlotte rit vertelde ze al heel veel wetenswaardigs over haar stad, de wijk, het leven in Lissabon etc. Dat alles in een onberispelijk Engels want zij had voor haar studie en werk als restaurateur lange tijd in Engeland gewoond. Ze zette ons af bij een fijne kleine woning in een levendige – maar nog niet te hippe – wijk, waar ze zelf ook ooit gewoond had en nam hartelijk afscheid tot over een week.
Natuurlijk zou ze ons weer naar het vliegveld brengen! Wij pakten gauw uit, voelden ons direct thuis, en verkenden vervolgens de buurt. In een buurtwinkeltje kochten we eten en drinken, voor een warme maaltijd en het eerste ontbijt in Lissabon. Moe van de vliegreis, de vele eerste indrukken, de kennismaking met de grote stad, het appartement en de keuken etc. gingen we vroeg naar bed en sliepen we beiden als een blok.
2 maart: De zon schijnt, ’t is hier een stuk warmer, droog en vooral geen storm… Wij zijn goed uitgeslapen, hebben lekker ontbeten met geroosterd Portugees brood, jam, kaas, aardbeien, thee en koffie om dan te beginnen aan een dag ‘kriskras dwalend Lissabon opnieuw – 30 jaar! – verkennen’. Nog een koffie met kaneelkoeken op een intiem pleintje in een nabije buurt, dan verder wandelen door nauwe straten, met veel reliëf, héél kleurrijke huizen (veel huizen zijn hier compleet betegeld!), veel leuke winkeltjes, veel transitie, veel opknapwerk, mooie vista’s richting de Taag. Tejo eigenlijk, de héél brede trage stroom richting Atlantische Oceaan (nog maar 20 km). Beneden aan de rivier bezochten we een moderne markthal, passeerden we heel veel eethuisjes en een traditionele buitenmarkt voor we direct aan de rivier aankwamen.
De boulevards en promenades langs de Tejo veranderen met de dag, het wordt een mooie wandelboulevard met culturele gebouwen en horeca waar ooit havenbedrijven gevestigd waren. Boeiend, ook het uitzicht naar de groene heuvels aan de overkant, de pontjes op en neer, het zitten en lanterfanten langs het water. Plotselinge ingeving: we nemen de sneltram langs de rivier richting een bekende wijk, het voormalige zelfstandige dorp Belém. Uiterst indrukwekkende gebouwen langs de rivier en in de rivier: werelderfgoed omgeving met enorm versierde gebouwen, zoals grote nationale musea in een vml. kloosteromgang, de kerk Mosteiro dos Jéronimos, het presidentiële paleis, maar ook de wereldbefaamde Torre de Bélem, een weelderig burchtje van 1515 midden in de rivier. Verder bezoeken we een waanzinnig openbaar park vol reuze pijnbomen, de botanische, tropische tuin, verwaarloosd, maar wel boeiend en tussendoor dan een terrasje langs de rivier: dwalen, kijken, genieten, zon, 16-18 C. Tegen 18 uur zijn we weer terug in onze wijk Santos-o-velho; even een aperitiefje, uitrusten en dan lekker thuis eten.
3 maart: De weersvoorspellingen voor de dag – onstuimig weer, regen, zelfs storm, ca. 10 °C – bleken jammer genoeg precies te kloppen… dus om iets voor 10 uur droog (dat nog wel) naar het nabije MNAA, het Museu Nacional de Arte Antiga, een gigantisch paleis met eindeloos veel zalen vol oude kunst uit heel Europa, met de nadruk op sacrale kunst uit de 14 en 15e eeuw. Opvallend veel kerkelijke, koloniale ‘superschatten’, eindeloos, doodvermoeiend. Aan het einde, na ruim 2 uur konden we alleen nog doorlopen en zeer incidenteel kijken. Héél bijzonder was dan toch weer een temporaire tentoonstelling over het onvoorstelbaar rijke Lissabon van de 15-16e eeuw, de tijd voor de grote aardbeving van 1755. Indrukwekkend! Daarna zijn we, net als ‘alle’ Portugezen, op de hoek van ons appartement, degelijk traditioneel gaan eten, inclusief een halve liter rode wijn en dan de steile klim naar onze tijdelijke woning – even bijkomen. Siësta! Daarna tussen de buien door via de Basiliek Estrela, met de oude tram 28 naar Alfama, schuilen voor teveel regen in de Sé, de Romaanse kathedraal van Lissabon. Vandaar dan weer door nauwe straatjes en steegjes naar het Castello de San Jorge, het zo indrukwekkende fort boven de stad, zo groot als een dorp met geweldige poorten, muren, ruïnes en vooral ook fantastische uitzichten in alle windrichtingen. Ware het niet zo koud, regen- en zelfs stormachtig geweest (eng op de burchtmuren en -rondgangen) dan was dit schitterend geweest – nu was het vooral indrukwekkend en een beetje eng.
Terug de mooie wijk Alfama in, met een heerlijke pauze in een boekcafé, verder richting hoofdwinkelstraat, naar de rivier en per treintje terug naar onze wijk, Santos-o-velo. Moe, toch ondanks het weer voldaan tegen 19 uur terug thuis waar we elkaar met tapas en een drankje verwenden. Duimen voor beter weer!
4 maart: Het duimen lukte, het uitslapen en een lekker ontbijt evenzeer. Daarna lokte het mooie, subtropische Park Estrela tegenover de gelijknamige barokke basiliek (die praal en pracht hebben we toch ook even ”een Ave Maria-lang” op ons in laten werken), voor we het fraaie park vol palmen en vele andere (sub-)tropische bomen, struiken en vaste planten, sierwater vol eenden en zwanen, veel reliëf, een muzieknis etc. in ons opnamen. Dat kon natuurlijk het best in het sfeervolle oude parkpaviljoentje met scones en koffie.
In opperbeste stemming – de zon scheen weer volop – verder geslenterd langs een design-markt met mooie schoenen, tassen e.d. Via een markthal in de wijk Campo de Ourique naar een naburige, grote, typisch Portugese begraafplaats – 1000 huisjes vol familiegraven, beetje eng, luguber.
Op pure intuïtie richting een ‘place to be’ onder de gigantische 2 verdiepingen brug over de Taag gewandeld. Heuvel op, heuvel af door een armoedig stuk Lissabon, over een treinlijn ‘Alcantara-Terre’ door een bedrijventerrein in transitie naar dit stukje Lissabonse ‘Amsterdam-Noord’: LX Factory is een groot oud fabrieksterrein met enkele straten en reuze gebouwen vol creatieve mensen, die ondertussen grotendeels wel ‘gestold zijn’, d.w.z. een format gevonden hebben voor een lucratief ‘alternatief massatoerisme’. Zeker een boeiend terrein, sociologisch gezien ook, maar ook een ergerlijke uitverkoop van idealen, authenticiteit! Hier hebben we toch redelijk geluncht en zijn dan per overvolle bus naar huis gereisd.
Even douchen en bijkomen en dan in een nabije parochiekerk even geluisterd naar mooie sacrale zang van een koor. Vandaar naar de rivier gewandeld tot we ergens in Chiado een funiculaire, heuvelopwaarts, vonden (heel verstopte ingang achter een huis façade), die ons naar een wonderlijk plein annex uitzichtpunt met honderden feestvierende, bier en wijn drinkende, sfeergevoelige, jonge (en minder jonge) volwassenen leidde. Een prachtige plek, gelegen bij een monument dat Adamastor heette. Prachtige plek met live muziek, vuurkunstenaar, héél relaxed. En wat een uitzicht over de stad en over de Taag, de superbrug etc. Werkelijk fantastisch! Vandaar, op halve hoogte, tegen 20 uur weer teruggelopen naar Santos-o-velo via het feeërieke Bairro Alto: wat een afwisselende, volle dag in Lissabon!!
Zondag 5 maart: Weer een afwisselende, overwegend droge, bewolkte, soms wat klamme dag. Beginnend met het bezoek aan het derde overweldigende museum in Lissabon met een enorme, ooit particuliere collectie in een ook door de verzamelaar gefinancierd, reusachtig museum met het bijbehorend fraaie, meer natuurlijke park rondom: het Colouste Gulbenkian Museum van de puissant rijke Armeense miljardair met dezelfde naam. Hier vind je niet alleen een top schilderijcollectie (Rubens, Frans Hals, Rembrandt enz. enz., veel Franse expressionisten maar ook relatief moderne, 20ste-eeuwse Portugese meesters), maar ook een prachtige verzameling tegelwanden, keramiek, porselein, tapijten etc. uit Turkije, Iran, Syrië cq. Romeinse, Griekse en Mesopotamische schatten. Een ongelofelijke rijkdom! Ook waren er minstens drie restaurants (heel druk) en een pracht van een weelderig park te bezichtigen. We hadden het museum per bus en metro al relatief vroeg bereikt en vertrokken pas tegen 14 uur richting het Rossio plein en dan vandaar lopend naar de rivier. Hier vertrok een oranje boot naar de overkant van de Tejo (3,- euro v.v.), naar Almada. Zicht op Lissabon, een compleet andere, haast dorpse wereld. Op een terrasje – sandwiches, gebakjes, wijn – genoten we van de zondagse sfeer. ’s Avonds aten we thuis, rustten we uit en bereidden we de volgende dag voor. Willy’s jongste zus Kirsten mailde een ontroerende foto van een ‘dakterras’ in het totaal verwoeste Aleppo – “Ik moest aan jullie denken, aan Oase”, schreef de schat.
6 maart: Volgens de weersvoorspellingen moest deze maandag een 100% droge dag, maximaal 18° C. worden. Maar ook de digitale weersverwachtingen per uur zijn dus niet echt betrouwbaar. Niet dat we regenkleren nodig hadden, maar mistig was het vooral in de op zich sprookjesachtige, extreem weelderige heuvels van Sintra, die we via een mooi park vanaf het station direct beklommen richting Castelo do Mouros, een prachtig oud fort op de bergtop boven Sintra met uitzicht op het Palacio Nacional de Sintra en het stadje vol mooie oude villa’s, huisjes en tuinen aan de voet en op de heuvelhellingen van dit fraaie landschap. Onderweg zagen we geweldige bomen, een mooie, deels al bloeiende vegetatie en vooral een ongekende weelde aan korstmossen op de muren, rotsen en bomen. Boven aangekomen wandelden we over de oude muren met – toch wel spannend – mistig uitzicht voor we weer via het bos en de hoger gelegen stadsdelen mooi naar beneden wandelden. De kern van het stadje, rondom het Koninklijk Paleis – fraai van buiten – was zelfs nu, maandag 6 maart, te druk en te toeristisch. Toch ergens een menu gegeten en dan langzaam terug gedwaald richting station: buiten de toeristische kern is Sintra ronduit prachtig!
Terug op station Rossio namen we koffie en thee op een fraai gelegen terras: we worden voor ’t eerst afgezet, twee keer te duur, Hollandse prijzen. Ach, so what… gewoon genieten van een wandeling via de wijk Chiado – mooie pleinen, drukke straten, veel kerken – naar ‘onze’ buurt. Dat wordt steeds vertrouwder. Leuk aan het wandelen in Lissabon: je probeert altijd zoveel mogelijk op een hoogte met de heuveltoppen (of dalen) te lopen, en hoe langer we er waren hoe beter lukte dat! Na een lange rustpauze (18-19 uur) bereidden we digitaal en m.b.v. Willy’s cadeautje een uitstapje voor naar Cascais, een nabije kustplaats aan de Atlantische Oceaan, waar we morgen, alweer de laatste volledige dag in Portugal, snif… naar toe willen.
7 maart: Het is om 9 uur ’s ochtends al ‘dun-truitjes-weer’, en dat bleef het ook tot in de avond! We hadden een heerlijke tijd in Cascais, 30 km buiten het centrum van Lissabon, een voormalig vissersdorp. Nu meer een stad, fraai opgeknapt, met een mooie sfeer, prachtige kust, kleine strandjes, maar vooral ook een spectaculaire branding langs de ruige kust in en buiten de stad.
De meest bijzondere plek, Boca do Inferno, hebben we uitgebreid bezocht en er met kinderlijke vreugde naar de opspattende zee gekeken. Aan de rand van het oude dorp, op een onwerelds mooie plek, met uitzicht op een oud paleis, groene rotskust, de Atlantische Oceaan, hoge golven en een vuurtoren, hebben we op het terras van een klein restaurant, gelegen op een rotsplateau tegen de rotsen aan, heerlijk gegeten. Vis natuurlijk!
Daarna zijn we ook nog door het stadje gedwaald, weer op een terrasje gezeten. Tegen de late namiddag zeer voldaan terug naar onze wijk in Lissabon. Echt al een super voorproefje op de late lente/vroege zomer.
En nog hadden we energie: ’s avonds nog eens een laatste keer naar het sfeervolle uitzichtplein bij Station Catarina gewandeld resp. de elevator genomen.
Weer die heerlijk-jeugdig-ongedwongen sfeer van livemuziek, drinken, veel vrolijk praten, elkaar buiten ontmoeten. En natuurlijk moet je je er niets van aantrekken, dat je een van de weinige 30+++ bent. Thuis nog eens alles de revue laten passeren. Afgezien van -soms- het weer, een perfecte vakantie.
8 maart: De Internationale Vrouwendag – op ’t vliegveld werden rode rozen en gerbera’s aan vrouwen uitgedeeld. Maar daarvoor hadden we eerst nog lekker ontbeten en wandelden we nog eens heel ontspannen door onze buurt Santos-o-velo en de wijk Madragoa. Wij genoten van de zon, de warmte, het vele groen overal, de bloeiende weelde, de ongekend vroege vogelzang in Park Estrela.
Koffie met typisch Portugese pastel de nata, en dan maar kijken, luisteren en genieten… Tegen 11.15 uur wandelden we terug naar onze tijdelijke, gezellige woning, ruimden op en wachtten op Maria Madalena die stipt om 12.10 uur kwam. Ruim voor 13 uur waren we op het vliegveld en konden we in de auto nog gauw vertellen wat we ‘allemaal’ beleefd hadden. Dan hartelijk afscheid op de parkeerplaats en de aanrader: Noord-Portugal en Porto zijn ook heel mooi, die zou je volgend jaar kunnen bezoeken…