Ontwikkeling in kort bestek van 1990 – 2020
Proloog
In 1990 kwam het rapport Heem- en Natuurtuinen geïnventariseerd uit en werd de Landelijke Werkgroep Heem- en Natuurtuinen opgericht. Een van de wensen van die eerste pioniers was een eigen tijdschrift. Dit kreeg van het eerste nummer af aan (in mei 1991) de naam Oase en sindsdien stond dat begrip centraal in al ons werk. Toen in april 1992 de eerste Oasegids uitkwam was dit tevens het startsignaal voor Oase-excursies: een- of meerdaagse ontmoetingen van Oase-lezers, waarbij we met elkaar inspirerende tuinen en parken bezochten en kennis en ervaring uit konden wisselen.
In september 1993 vonden we dat de tijd rijp was om de informele Landelijke Werkgroep om te vormen tot Stichting Oase.
Stichting Oase – Bestuur en secretariaat
In het bestuur van Stichting Oase zaten van het begin af aan mensen die op allerlei manieren binnen dit werkterrein hun sporen hadden verdiend. Het secretariaat werd door ons bemenst en verhuisde in 2009 met ons mee van Beuningen naar Texel. In Beuningen hadden we de beschikking over een informatiewinkel en de Oasetuin.
Stichting Oase – Ontwikkeling van het netwerk
Ondertussen waren wij zelf niet alleen maar meer bezig met het maken van het tijdschrift en het organiseren van bijeenkomsten, maar kregen we ook steeds meer een adviesfunctie. Daardoor groeide bij ons de behoefte om te weten welke ontwerpers en hoveniers we het beste konden aanbevelen. Dat was de directe aanleiding om ecologisch werkende hoveniers, ontwerpers en kwekers te gaan ‘verzamelen’. Deze mensen vormden het begin van een beweging die vanaf december 1994 Wilde Weelde zou gaan heten. De eerste jaren nog als werkgroep van Stichting Oase, maar al snel ontstond bij deze actieve ecologische ondernemers de behoefte om op eigen benen te staan. Dit zou in 1999 leiden tot de oprichting van Vereniging Wilde Weelde.
Ook de heemtuinbeheerders, die zich eerst vertegenwoordigd hadden gevoeld in de Landelijke Werkgroep Heem- en Natuurtuinen wilden graag een eigen netwerk. Dat netwerk zou in april 1995 opgericht worden en verder door het leven gaan als Vakgroep Heemtuinbeheer. Deze Vakgroep heeft vele jaren een interessant programma gekend met een- en meerdaagse excursies en is sinds 2019 overgegaan naar een nieuwe organisatievorm, de Stichting SNTP.
Vanaf eind jaren ‘90 werkten we mee aan onderzoek vanuit de pedagogische hoek. We pakten daarmee zelf ook weer een ‘ oude liefde’ op: hoe kunnen we kinderen op een aantrekkelijke en directe manier met natuur in contact laten komen? Deze onderzoeken hebben uiteindelijk geleid tot de oprichting van het netwerk Springzaad in 2001. In 2013 is ook dit netwerk zelfstandig geworden, Stichting Springzaad. In België werd in 2009 een eigen Springzaadtak opgericht.
Stichting Oase – Activiteiten
Al vanaf het prille begin (dus al voor de oprichting van Stichting Oase) zagen we het grote belang in van ontmoeting en de daarbij horende uitwisseling van kennis en ervaring in de vorm van een- en meerdaagse excursies (ook buiten Nederland) en studiedagen. In toenemende mate werden ook activiteiten, zoals symposia, workshops, cursussen e.d. georganiseerd voor een deel van het netwerk, bijvoorbeeld voor de leden van de Vakgroep Heemtuinbeheer, Wilde Weelde of Springzaad. Een belangrijke activiteit die weer voor ‘iedereen’ toegankelijk was, werd de opleiding Ecologisch hovenier.
Stichting Oase – Projecten en programma’s
Van 2004 tot 2014 is Stichting Oase betrokken geweest bij projecten en programma’s die gefinancierd werden vanuit het ministerie van LNV. (De naam van dit ministerie wijzigde regelmatig, maar het gaat om het ministerie waar natuur- en milieueducatie onder valt.) Soms was Stichting Oase alleen verantwoordelijk, vaker namen we samen met andere organisaties deel aan een groter project of programma.
Stichting Oase – Publicaties en P.R.
Naast eigen publicaties – denk aan het tijdschrift Oase en de Oase Heemtuingidsen – hebben ook de meeste projecten waar we aan deelnamen tot boeken, zoals Vrij spel voor natuur en kinderen, en brochures geleid. Een bijzonder product was het Springzaadkoffertje met 30 inspirerende collages. Het werk van Stichting Oase bleef ook niet onopgemerkt in andere, vooral Duitse en Engelse publicaties. Stichting Oase beschikte al relatief snel over een eigen website, die een aantal jaar later helemaal geactualiseerd werd en een nieuw jasje kreeg.
Stichting Oase – Feesten en prijzen
We hebben steeds geprobeerd goede aanleidingen te vinden voor een feestje op zijn tijd. Zo vierden we 10 jaar tijdschrift Oase, 10 en 25 jaar Stichting Oase, de 100ste Oase, maar ook bijvoorbeeld een Oase Zomerfeest in de Oase tuin. Ook de uitreiking van de Heimans en Thijsseprijs aan Stichting Oase in 2006 was aanleiding voor een feestelijke bijeenkomst in Beuningen. Tijdens het feest ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan van Stichting Oase (september 2018) reikten we voor het eerst de Rob Leopold en Hein Koningenprijs uit aan Jasper Helmantel en Jojanneke Bijkerk van Cruydt-Hoeck.
Epiloog
Vanaf 2017 zijn er gesprekken gevoerd tussen de kartrekkers van de verschillende organisaties die in de loop van de jaren uit Stichting Oase zijn voortgekomen. Met de bedoeling om te komen tot een samenwerkingsverband, waar ook andere verwante organisaties zich bij aan zouden kunnen sluiten. Dit heeft in 2020 geleid tot de oprichting van de Federatieve Vereniging Oase Netwerk. Vanaf diezelfde tijd tot de door ons gekozen pensioendatum 1 juli 2019 hebben wij, Willy en Marianne, onze nog resterende werkzaamheden voor Stichting Oase langzaam maar zeker overgedragen aan de pioniers van de Federatieve Vereniging Oase Netwerk.