Johan Heirman

Secretaris Stichting Oase 1993 – 2011

Een jaar later, 20-22 juli 1992, bezochten we Gent als voorbereidend bezoek voor een driedaags Oase-weekeind, 28-30 augustus in deze stad, die als de Vlaamse bakermat van de heemtuingedachte mag gelden. Vrijdagavond 28 augustus 1992, op de eerste avond van dit driedaagse Oaseweekeind, hield Johan op nadrukkelijke wens van ons een vergelijkbare dialezing voor de deelnemers aan dit weekend. Maar in de voorbereidingsperiode waren er ook de 23e Gentse Feesten (18-27.7.) die we volgens ‘alle’ Gentenaren, waaronder Johan, niet mochten missen. We herinneren ons een bruisend straatfeest en een gezellig onderhoudend laat-avondlijk verblijf met Johan in het fameuze Kunstencentrum in De Vooruit.

Voor ons stond toen al vast dat we Johan Heirman over niet al te lange tijd graag voor ‘onbegrensde tijd’ binnen de nog prille Oasebeweging als Vlaamse natuurtuinrepresentant in het Oasebestuur wilden vragen. 30 november 1992, lezen we in ons logboek, ”Een positieve reactie van onze Vlaamse aspirant-bestuurder Johan Heirman. Hij voelt zich vereerd in zo’n kwaliteitsbestuur te mogen zitting nemen en vroeg nu om een ‘infopakket’. Hij wilde ook niet onvermeld laten, dat hij natuurlijk, zoals zo velen, wel weinig tijd had”… Als we nu na 3 decennia terugkijken, is het des te hoger aan te rekenen hoeveel Johan voor de Oasebeweging betekend heeft!

Johan Heirman, de auteur

Johan was zonder enige twijfel decennialang dé Vlaamse stem in Oase. Maar niet alleen de tongval van Johan was uniek, Johan was gewoon over de grenzen heen nieuwsgierig, eloquent, en altijd aangenaam kritisch en relativerend tegelijkertijd. In ruim 22 jaar wist hij 28 fraaie fantasierijke artikelen en niet minder dan 66 prikkelende columns aan onze lezers voor te schotelen, een schoner dan de andere! En of zijn verhalen nu in zijn beide eigen tuinen, nabij of ergens in de wereld gesitueerd waren, wij verheugden ons altijd op de originele teksten. Eén tekst willen we toch even op een voetstukje zetten omdat hij, waarschijnlijk niet alleen ons zo persoonlijk raakte: Duiken naar de blauwe parel – Hommage aan Rob Leopold. Wie anders dan Johan had deze tekst in herinnering aan Rob Leopold zo prachtig voor kunnen dragen tijdens de prijsuitreiking van de Heimans en Thijsseprijs 2006 in Beuningen?!?
En verder kunnen wij een struintocht door de artikelen en columns van Johan van harte aanbevelen!

28 artikelen van Johan Heirman en 66 columns. 16 van de artikelen zijn ook gebundeld in een boekje over eetbare wilde planten, getiteld Warmoezerij; artikelen die Johan samen met Hein Koningen publiceerde.

Johan Heirman als wegbereider in Vlaanderen

Maar Johan zorgde niet alleen via het tijdschrift Oase voor groeiende bekendheid van de Oasebeweging in Vlaanderen resp. groeiende belangstelling van Nederlanders voor natuur en heemgroen bij de buren. Johan was tevens een frequente en zeer gewaardeerde deelnemer aan de meerdaagse Oase-weekends tussen 1992 en 2002. En zeker bij de beide grensoverschrijdende weekends in 1995, Zuid-Limburg en Belgisch Limburg en in 1997, Provincie Antwerpen en Westelijk Noord-Brabant heeft hij ons intensief bij de voorbereiding geholpen.

Dat gold voor ons persoonlijk nog duidelijker voor 18-24.7.98, waar hij en zijn vriendin Hilde ons een week lang onderdak, eten en vervoer verzorgden, en de kans boden nu eindelijk ook de laatste witte plekken van onze heemtuinkennis in Vlaanderen in te vullen. Het werd een onvergetelijk weekje Vlaanderen vol natuur – tuinen – kunst en cultuur! (meer lezen, logboeknotities)

Na deze zomerse Gentse/Oost-Vlaamse onderdompeling in 1998 -die in het herfstnummer 1998 ook nog een extra-Vlaams-Oasenummer opleverde met al die nieuwe contacten!- zijn we regelmatig, haast om het jaar, naar Gent e.o. afgereisd. Johan speelde daar nog enkele keren een leidende rol in:
Met het Oasebestuur werden wij 2x voor bijzondere ontmoetingen in de biotoop van Johan uitgenodigd:
• 3-5 mei 2002 vond er vanuit Gent, ten huize van Johan en Hilde, een heerlijk verlengd weekeind plaats met een afwisselend programma van vergadering vooraf op vrijdagavonds. Zaterdag o.m. Bluebells kijken in het Bos t’Ename in Oudenaarde, de prachtige ruïne van St. Baafsabdij (eigenlijk gesloten…) en zondag o.m. een -hoe kon het toepasselijker- grensoverschrijdende kunsttentoonstelling in het Gentse Museum van Schone Kunsten “Spiegel van de buren”. Heerlijk!

• 2011 was het jaar van Johan’s officiële afscheid van het bestuur. De herfstbijeenkomst 2011, 28+29 oktober vond zodoende ook in Gent plaats. Het was ook weer een heerlijke mix van ontvangst met gebak in de (nog) zonnige tuin, tussen 15-17 uur in het STAM, het museum van de geschiedenis van Gent met reuze, unieke plattegrond van de stad waar je met witte hoesjes om de schoenen overheen mocht lopen, zoekend en herkennend,

terug naar de Bijlokevest voor een heerlijk driegangenmenu met champagne vooraf (catering door een nabij Marokkaans restaurant): Johan met 12 ‘apostelen’, waaronder ook voor het eerst een nieuw bestuurslid uit Gent, Evelyne Fiers.

‘s Avonds tot 22 uur nog een lange PPT met talloze foto’s van 18 jaar ‘’Bestuurscollega en vriend Johan Heirman’’. Zaterdag in de vroege uren dan de herfstvergadering van Stichting Oase, gezamenlijke lunch en daarna carpoolend naar De Prettige Wildernis -fraai ontwikkeld en mooi weer- en tijdelijke stadsnatuur op vml. industrieterrein. Zie voor enkele impressies de fotocollage hieronder van Pjotr Timmerman:

Afscheid als bestuurder betekende gelukkig niet dat we Johan voortaan nooit meer zagen. Herinneren zullen wij ons vooral nog dat…

• Johan nog regelmatig tijdens belangrijkere ontmoetingen zoals het feest t.g.v. de 100ste Oase (december 2015) en het afscheid van ons beiden + feest 25 jaar Stichting Oase in Utrecht (september 2018), … aanwezig was;
• in 2016 en 2017 deel uitmaakte van het voorbereidingscomité van de Rob Leopold & Hein Koningenprijs, op uitdrukkelijke wens van Hein Koningen en ons, wat hem wel enkele reizen naar Nederland ‘kostte’…;
• 8 + 9 november 2016 stelde Johan ons zijn huis in Lierde ter beschikking als broedplaats voor de ongekend intensieve en succesrijke voorbereidingsdagenmet de Vlaamse collega’s voor een opleiding ecologisch hovenier in België.

Een verhaal over Johan zou onvolledig zijn zonder aandacht te besteden aan een ‘kudde’ heel speciale grazers die zowel in zijn stadstuin in Gent als ook op het platteland in Lierde voor veel verwondering zorgden:

Lees hier meer over in de columns Oase, voorjaar 1995 en winter 2007.