Een ´derde leven´
Wordt aan gewerkt.
Op deze scherf willen we graag kleine tot heel grote groeven, oude wingebieden van grondstoffen als: grint, klei, leem, kalk/mergel, bruinkool en zand, maar ook voormalige industrieterreinen verzamelen en in beeld en tekst voorstellen, die mede dankzij natuurontwikkeling (en haar belangenbehartigers) een nieuwe kans op een (weer) fascinerende natuur krijgen.
- Leemkuil Hoge Berg, Texel
Het kleinste en meest nabije gebied dat wij kennen, de Leemkuil, is onderdeel van de Hoge Berg in het zuidoosten van Texel. We hebben voor dit unieke insectenreservaat zelfs een kleine eigen scherf samengesteld.
- Mergelgroeve ’t Rooth, Zuid-Limburg
“Ten noordoosten van Cadier en Keer ligt tegen het gehucht ’t Rooth aan een grote dagbouwgroeve. Tot 2017 werd hier mergel gewonnen. Deze jongste ontginning in Groeve ’t Rooth is de laatste in een reeks afgravingen in de afgelopen decennia. De in het verleden ontgonnen gebiedsdelen zijn reeds afgewerkt en in een eerder stadium aan Het Limburgs Landschap overgedragen. Daar ontwikkelt zich een planten- en dierenwereld die is aangepast aan de bijzondere omstandigheden in de groeve. Beide groeve-eigenaren hebben afspraken over het beheer gemaakt. Het resulteert in één integraal beheer van de gehele groeve met Konikpaarden en Nederlandse landgeiten. De groeve is voor publiek niet vrij toegankelijk, vanwege de door het bedrijf Sibelco – de andere eigenaar – gestelde eisen ten aanzien van veiligheid. Wel biedt een uitzichtpunt aan de oostzijde van de groeve langs de Keunestraat ter hoogte van de afslag naar gehucht ’t Rooth een mooi panorama over dit uniek stukje natuur.” (overgenomen van de website van Het Limburgs Landschap)
Zelf kennen wij deze groeve van twee bezoeken samen met Paul Janssen, wijlen bestuurder van Stichting Oase. De eerste keer met z’n drieën tijdens een avondwandeling vanuit zijn huis, ergens tussen 2005 – 2009 en de tweede keer tijdens een excursie met zijn bestuur collega’s en partners 18 september 2010. Eerder al had Paul ons onderstaand boekje cadeau gedaan als verdieping in de materie – aanbevolen!
- ENCI Sint Pietersberg bij Maastricht
De ENCI-groeve is een kalksteengroeve aan de Maaszijde van de Sint-Pietersberg in Maastricht. Dagbouwwinning van kalksteen (“mergel”) begon hier in 1926 met de oprichting van de Eerste Nederlandse Cement Industrie (ENCI). Kalksteen is een belangrijke grondstof voor de cementproductie. De mergelwinning werd op 1 juli 2018 definitief stopgezet. De toekomstplannen van ENCI zijn vastgelegd in het ‘Plan van Transformatie ENCI-gebied’. Hierover is in 2009 overeenstemming bereikt tussen ENCI, Natuurmonumenten (toekomstig eigenaar groeve), de provincie Limburg, de gemeente Maastricht en de stichting Sint-Pietersberg Adembenemend. Lees hier (veel) meer over dit geplande transformatieproces.
In het kader van onze “Tour der Herinneringen” organiseerden we 9 september 2018 ook een fietsexcursie door Maastricht met o.m. een bezoek aan de ENCI-groeve.
- Kwartsgroeve Brenig bij Bornheim (D.)
Het ontdekken van deze unieke groeve, gesloten voor publiek buiten groepsrondleidingen, hebben we te danken aan de Duitse bioloog/florist dr. Wolfram Kunick, die enkele kilometers van deze vml. groeve vandaan woont en als rondleider/expert een sleutel voor de toegangspoort bezit. En Wolfram kennen we door wederzijdse bezoekjes, thuis en op excursies, een artikel van zijn hand in Oase, Maar dat is een ander verhaal. Hier Willy’s verhaal van deze bijzondere dag, 29 juli 2013:
“Relaxte dag in het voetspoor van Wolfram: na het ontbijt, nog samen met z’n partner Pierre, een wandeling door het dorp, langs een Bioland-boer, waar Wolfram veel mee te maken had – pachtlandjes b.v. Twee van deze landjes, een hellingbosje en een vlakke akker richting bos hebben we nader bekeken: een prachtige verwildering van talrijke vaste planten, die Wolfram hier voor de markt kweekte. Milde verwaarlozing van iemand die met 71 niet meer alles aan kan. Wel heerlijke terreinen voor vlinders, vogels en bestudering van verwildering van cultivars! Dit zou ook prachtig zijn voor Hein Koningen, Heilien Tonckens, de opleiding Elyseum, schiet ons gelijk te binnen. Even naar huis, lunch en korte siësta. Daarna heeft Wolfram nog iets echt unieks in de aanbieding: een natuurreservaat ontwikkeld op het terrein van een vml. kwartsgroeve. Nooit gezien of van gehoord zelfs. Hij waarschuwt nog wel voor de toegankelijkheid van de locatie – glad, geen echte paden – Marianne, niet echt gezond, besluit om thuis te blijven. Met Wolfram dus in de auto naar het gebied bij Brenig, poort voorzichtig openen en we betreden een bizar, reliëfrijk gebied met bosjes, fraaie kalkgraslanden, vijvers en poeltjes, deels gegraven, schitterend voor amfibieën, spannende ‘duin’landschappen met diepe kuilen en zandhellingen en regelmatig bruinkoolreliëf aan de top. Enorm gevarieerd, zo’n kunstmatig landschap en echt een paradijs voor flora en fauna. Wel geen padennet – tenminste voor ons niet – en heel glibberig langs de waterkanten, Wolfram belandde zelfs even op z’n kont – ach, ging goed, hij kent het terrein en wist zich goed op te vangen.
Na dit avontuur bezochten we nog een mooie hellingtuin van een kennis, ook weer zo’n mooi tussending tussen een natuurrijke tuin en een ‘landje’: moestuinen, bos, bloemenweides, hutjes, tipi en dat alles op een heuvelhelling met heerlijk uitzicht!”
- Millingerwaard en Beuningse uiterwaarden
In onze Beuningse periode (1993 -2009) hebben we heel intensief de re-naturering van de Beuninger uiterwaarden op wandelafstand resp. fietsend en wandelend de grootschalige natuurontwikkeling aan weerskanten van de Waal en de Rijn meebeleefd. Een transitie van ongekende omvang in het gebied van De Gelderse Poort, d.w.z. het gebied tussen de stad Nijmegen en de Duitse Niederrhein richting Kranenburg en Kleef. Voormalige landbouwgronden, grint – en zandwinningen en bijbehorende steenfabrieken die -na een fase van zorgelijke verruiging- zich steeds meer ontwikkelden tot een aaneengesloten groot dynamisch, afwisselend natuurgebied!
Industrie / Mijnbouw b.v. Waterschei, Duisburg