een organisch samenspel
Na 5,5 jaar voorbereidende en uitvoerende werkzaamheden lukte het ons in Beuningen, met hulp van velen, onze eigen droom van een Oase-natuurtuin én een natuurtuinpaviljoen te realiseren. 28 april 2001 vond in de feestzaal van de buren – café/restaurant De Vrijboom – de officiële opening van ons organisch gebouw plaats. De opening van de Oasetuin kende nooit een officieel moment; het was veel meer een geleidelijk proces waarin steeds meer mensen deel konden nemen…
Natuurlijk ontwikkel je zo’n bijzondere natuurtuin of lemen paviljoen niet zonder inspiratiebronnen, concrete locaties maar evenzeer een netwerk van mensen die de dromen (blijven) stimuleren, en die meehelpen dromen tastbaar te maken. Tijdens de lezingen op 28 april 2001 lichtten we al een deel van die sluier door 4 lezingen te organiseren, maar we hadden ook al eerder het plan opgevat om meer mensen met inspirerende locaties en mensen kennis te laten maken. 24 en 31 oktober 2001 organiseerden we in Groningen en Muntendam twee bijzondere Oase-excursies, “Natuurtuin en bouwkunst – een organisch samenspel”. Onze inschatting vooraf, dat er meer dan 25 deelnemers (limiet in het Gasuniegebouw) mee zouden doen, bleek met exact 50 deelnemers dubbel te kloppen.
We namen beiden de begeleiding van een groep/een dag op ons. Het werden lange dagen: 7 uur vertrek, terugkomst rond middernacht. Maar dankzij de unieke locaties en succesvolle rondleidingen van Klaas Steenbergen in Muntendam en kundige rondleiders van de vakafdeling communicatie van de Gasunie in Groningen werd ons veel werk afgenomen en was de kwaliteit en de sfeer tijdens de excursies hoog. Beide dagen gingen we ook met een deel van de groep nog gezamenlijk eten. Mooi als je Groningen dan al goed kent. Aan het einde van de rondleiding in het Gasuniegebouw werden we nog met nadruk geattendeerd op een eerste grotere tentoonstelling van een Russische meester in Nederland: v.a. 17.11, 2001 toonde het Groninger Museum de zeer succesvolle tentoonstelling Ilja Repin, “Het geheim van Rusland” (Gasunie als hoofdsponsor. 2003 en 2007 volgden nog zeker twee succesrijke exposities met voornamelijk Russische inbreng).
Nog in hetzelfde jaar 2001 verscheen in het winternummer van Oase het artikel “Educatief Centrum in Natuurtuin de Wiedijk eindelijk verwezenlijkt” van Ruud van Kempen en Sjap Holst. Het ‘organische samenspel’ in Amsterdam-West toonde heel veel verbindingen met Beuningen: Sjap Holst was ook hier de bevlogen architect, Ruud van Kempen had vele vrijwillige uren in de bouw van het Beuningse paviljoen gestoken en uiteindelijk werden ook de stenen voor het gebouw gratis uit Deest bij Beuningen gehaald. Zo werden de afvalstenen van de Gelderse steenfabriek Vogelensangh ook tot in het verre Amsterdam een begrip!
Als we nu heel eerlijk zijn, hoopten we vanaf 2002 toch regelmatig ergens in heem- en natuurtuinland het samenspel van natuurtuin of -park en organisch bouwen te mogen begroeten. Misschien zijn we te ongeduldig: van de weinige huisjes en gebouwtjes die gerealiseerd werden waren er twee in onze ogen bouwtechnisch en esthetisch mooi in het natuurrijke geheel ingebed: Phoenix in het Utrechtse natuurpark Bloeyendaal en het relatief nieuwe natuureducatiecentrum (geopend in 2013) in de oudste heemtuin van Nederland, Thijsse’s Hof in Bloemendaal. Laten we hopen dat we ons vergissen en er hier eigenlijk veel meer dan vijf gebouwtjes vermeld zouden moeten worden!
